18.06.2018 – Gölcük Haber Gazetesi
Geçen seçimde ‘mühürlü-mühürsüz zarf’ tartışması vardı.
YSK seçmen iradesinin seçime yansıması için ‘mühürsüz zarflar’daki oyları geçerli kabul etti.
Peki bu seçimde nasıl olacak?
Hangi zarflar geçerli, hangileri geçersiz sayılacak?
Yüksek Seçim Kurulu’nun mevzuatına göre; “Sandığın açılması, zarfların sayılması, geçerli ve geçersiz oy zarflarının ayrılması”na ilişkin kurallara bakalım.
– Sandık, oy verme yerinde hazır bulunanların gözü önünde, sandık kurulu başkanı tarafından açılacak. (Yani herkes görecek)
– Sandıktan çıkan zarflar, sandık kurulu başkanı tarafından yüksek sesle iki defa sayılacak. (Yani sayım iki kez yapılacak)
-İki sayım arasında fark olursa, üçüncü sayım yapılarak sonucuna göre işlem yapılır ve seçimde kullanılan toplam zarf sayısı tespit edilecek. (Yani gerekirse üçüncü kez sayım yapılacak)
– Tespit edilen zarf sayısı, o seçime ait sandık sonuç tutanağının ilgili yerine işlenecek. (Demek ki kaç tane zarf kullanıldığı belirlenmiş olacak)
-Bütün zarflar sayıldıktan sonra, geçerli olup olmaması yönünden kontrol edilecek.(Yani sayımdan sonra bu kez zarflar geçerli mi diye bakılacak.)
Peki, hangileri geçersiz olacak?
a) Sandık kurulunca verilen biçim ve renkte olmayan,
b) “Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu” filigranı olmayan kâğıttan imal edilmiş olan,
c) Yüksek Seçim Kurulu amblemi olmayan,
d) Üzerinde İlçe Seçim Kurulu mührü bulunmayan,
e) Üzerinde sandık kurulu mührü bulunmayan,
f) Tamamı yırtılmış olan,
g) Üzerinde İlçe Seçim Kurulu ve sandık kurulu mührü dışında herhangi bir mühür, imza, yazı, parmak izi veya herhangi bir işaret bulunan zarflar geçersiz sayılacak. (Buraya kadar normal. Yani İlçe Seçim Kurulu ve Sandık Kurulu mührü yoksa o zarf ve içindeki oy geçersiz olacak. Ancak bir istisna var.)
-Ancak, üzerinde sandık kurulu mührü bulunmamasına rağmen Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı, amblemi ve ilçe seçim kurulu mührü bulunan zarflar ile üzerinde leke veya çizik bulunsa dahi bunun özel işaret koymak amacıyla yapıldığı kesin olarak anlaşılamayan zarflar geçerli sayılacak.(Demek ki Sandık Kurulu’nun zarfları mühürlememesi gibi bir olasılık var. Bu durumda YSK filigranı, amblemi ve ilçe seçim kurulu mührü var ise o zarf bu kez geçerli sayılacak.)
Kurallara devam edelim:
– İtiraza uğrayan zarflar ile itiraza uğramadan geçersiz sayılan zarflar, başkan tarafından bir kenara ayrılacak.
-Sandık kurulu, bütün zarflar kontrol edildikten sonra, itiraza uğrayan zarfları inceleyerek, geçerli veya geçersiz sayılması yönünde kararını verecek.
-Bundan sonra, o sandıktan çıkan geçerli ve geçersiz oy zarflarının toplam sayısı ayrı ayrı tutanağın ilgili yerine işlenecek. (Yani geçerli ve geçersiz oyların toplamının, toplam zarf sayısı ile eşit olması gerekecek.)
-Geçersiz zarflar paketlenecek ve paketin üzeri mühürlenerek zarf sayısı yazılacak.
– Bu zarflar saklanacak ve kesinlikle açılmayacak.(Geçersiz zarfların içinde kimlere oy gittiği belli olmayacak)
– Bu işlemler yapıldıktan sonra, o sandıktan çıkan geçerli ve geçersiz zarfların toplam sayısı ile oy kullanan seçmen sayısı karşılaştırılacak. (Zarflar ile geçerli ve geçersiz oyların toplamı eşit olacağı gibi oy kullananların sayısı ile de eşit olmalı.)
-Zarf sayısı, oy kullanan seçmen sayısına eşit veya eksik ise başkaca bir işlem yapılacak. (Eşit ise zaten sorun yok)
– Zarf sayısı, oy kullanan seçmen sayısından fazla ise eşitliği sağlamak için önce geçersiz zarf sayısı düşülecek. (Geçersiz zarf sayısının düşülmesi ile denge sağlanması çok mantıklı gibi görünmüyor.)
– Geçersiz zarf sayısının düşülmesi halinde de eşitlik sağlanamıyorsa, sandık kurulu başkanı geçerli zarflar arasından, eşitliği sağlayacak sayıda zarfı gelişigüzel çeker ve bu zarflar açılmadan derhal yakılarak imha edilecek. (Bütün geçersiz zarfları devre dışı bıraktık ama zarf sayısı yine oy kullanandan fazla ise bu kez geçerli oylar devre dışı bırakılıyor. Eşitlik sağlanana kadar. Devre dışı bırakılan zarflar ise yakılıyor. Bu yakma işlemi nerede ve kimler tarafından yapılacak. Ya yakılacak zarf sayısı fazla ise ne olacak?)
– İmha edilen zarf sayısı, sandık sonuç tutanağına yazılacak.
-Bu işlemler bittikten sonra, geçerli oy zarfları sandığın içine tekrar konularak sayıma geçilecek. (Nihayet sayım başlayacak)
– Bütün bu işlemler ayrıca tutanak defterine geçirilerek, sandık kurulu başkan ve üyeleri tarafından imzalanıp, mühürlenecek.
-Sandıklar, sayım ve döküm işlemleri bitinceye kadar oy verme yerinden çıkarılamayacak.
Kurallar böyle…
Oy kullanan seçmen sayısından, fazla zarf olması halinde uygulanan ‘gelişigüzel seçme’ ve yakarak ‘imha’ yöntemi beni şaşırttı.
Ne olabilir ki zarf sayısı oy kullanan kişi sayısından fazla olsun?
Seçmene zarflar ve uy pusulaları Sandık Kurulu Başkanı tarafından verildiğine göre
Bu problemin tek izahı var; birilerinin sandığa fazla zarf atması…
Sizce bu mümkün mü!
