Ocak /2024 – Odavizyon Dergisi & Yatırım / OSB’ler Kitapçığı
“Bir yatırım kararı almışsanız, öncelikle uygun bir yatırım yeri bulmak zorundasınız. Sonra yatırımı başlatıp üretime geçeceksiniz. Hazır altyapısı ve teşvik koşulları nedeniyle yatırım yerleri için organize sanayi bölgeleri tercih ediliyor. Ancak bu öylesine bir süreç ki, yer seçiminden çarkların dönüşüne kadar asgari 5 yıldan söz ediliyor. Hatta 10 yıldır başlamış ve bitirilememiş yatırımlardan örnek veriliyor.”
* * *
İş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi yeni OVP’nin hedefleri arasında. Bu kapsamda 28 adet politika ve tedbir sıralanıyor. Örneğin 12. maddede “ Yatırımlara ilişkin izin, lisans, ruhsat gibi işlemleri sonuçlandırma süreleri kısaltılacaktır.” 17. maddede “Stratejik ve büyük ölçekli yatırımlar için yer temininde ve kamulaştırma süreçlerinde yeni bir mekanizma geliştirilecek, bürokrasinin azaltılması ağlanacaktır.” deniliyor.
Bir yatırım kararı almışsanız, öncelikle uygun bir yatırım yeri bulmak zorundasınız. Sonra yatırımı başlatıp üretime geçeceksiniz. Hazır altyapısı ve teşvik koşulları nedeniyle yatırım yerleri için organize sanayi bölgeleri tercih ediliyor. Ancak bu öylesine bir süreç ki, yer seçiminden çarkların dönüşüne kadar asgari 5 yıldan söz ediliyor. Hatta 10 yıldır başlamış ve bitirilememiş yatırımlardan örnek veriliyor. Bu nedenle OVP’de 12.maddede kimi işlemlerde süre kısaltılması,17. maddede bürokrasinin azaltılması hedefleri oldukça anlamlı. Biliyorsunuz nisan ayında OSB’lerle ilgili bir yasa değişikliği yapıldı. Bu yasa değişikliği özünde bu sürecin hızlandırılmasını ve yatırımların bir an önce işletmeye girmesini içeren hükümler içeriyordu.
-Planda sanayi olarak belirlenmiş alanlar için yeniden yer seçimi yapılmadan OSB’ye dâhil edilmesi,
-Yatırım taahhütünü yerine getirmeyen malikin taşınmazının kamulaştırılması,
-OSB’nin finansal olarak daha güçlü olmasını sağlamak için mesleki derneklerin, birliklerin ve kooperatiflerin yalnızca ihtisas OSB’lerin değil, karma OSB’lerin de kuruluşuna katılmasına izin verilmesi,
-Katılımcılar için gerekli hizmet destek alanı oranının yüzde 10’dan yüzde 15’e çıkarılması, ortak kullanım alanı oranının ise yüzde 8’den yüzde 5’e düşürülmesi,
-OSB’lerde acele kamulaştırma kararı verilen alanlarda üretimin hızlıca başlaması için tescile yönelik işlemler devam ederken mahkemece belirlenen bedelin banka hesabına yatırılmasını takiben bu alanda OSB tarafından altyapı ve katılımcılar tarafından üretim tesislerinin inşa edilebilmesi,
– OSB içinde tahsise uygun parsellerin kamuoyuna duyurularak elektronik ortamda daha şeffaf bir süreçle tahsis edilmesi,
-OSB’lerde yer alan parsel satışlarındaki üst limit kaldırılarak, parsel satış fiyatlarının belirlenmesi müteşebbisin genel kurulun yetkisine bırakılması,
-İmar uygulaması yapılana kadar yatırımcılara parsel tahsisi yapılması mümkün olmayan OSB’lerde yaşanan kamulaştırma ve altyapı inşaatı için kaynak sıkıntısı sorununun çözülmesine yönelik bedeli mukabilinde ön tahsis yapılması,
– OSB’lere mülkiyelerindeki parsellerde tesis inşa ederek katılımcılara üretim şartıyla üst yapılı kiralama ve üst yapılı satış imkânı getirilmesi,
-OSB içinde yer alan, boş olan ve OSB mülkiyetinde olmayan parsellerin, atıl vaziyetten çıkartılıp, sanayi üretimine katkı sağlaması amacıyla mülkiyet sahiplerine, üretime geçmesi veya üretim yapmak isteyen yatırımcılara devret mesi için süre verilmesi,
-Süre sonunda yatırım yapılmayan parsellerin OSB tarafından daha önce mülkiyeti devredilenlerin bedeli ödenmek kaydıyla tapuda OSB adına tescili, OSB tarafından devredilmeyenlerin ise kamulaştırılması kanunla öngörülen düzenlemeler arasında yer aldı.
Yatırımların bir an önce işletmeye alınmasını içeren bu düzenlemelere ilişkin yasa değişikliği 10 Nisan 2023’te Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Ancak hükümlerin nasıl işlerlik kazanacağına açıklık kazandıracak ‘Uygulama Yönetmeliği’ uygulamaya girmesi’ bugün-yarın’ derken bir türlü gerçekleşmedi.
Oysa 12. Kalkınma Planı’nda da ortaya konulan iradeye paralel olarak alınacak önlemlere yer verilmiş, hedefler sıralanmıştı. 2 Şubat 2019’da yürürlüğe giren yönetmelikte en son değişikliğin 31 Mart 2022’de yapıldığını biliyor, yatırımların daha da hız kazanması için sözkonusu yönetmeliğin acilen devreye alınması gerektiği dile getiriliyor.
